Stijn Konings (foto links) en Marc ten Dam (rechts) hebben het voorzittersstokje van de Plenaire Visitatie Commissie (PVC) van Wouter Fagel overgenomen. De taken zijn goed verdeeld zodat ze deze functie naast hun werk als nefroloog kunnen vervullen. Ze willen graag hun steentje bijdragen aan het levend houden van het mooie kwaliteitssysteem dat is opgebouwd in de nefrologie.
Stijn Konings is internist-nefroloog in het Catharina Ziekenhuis, Marc ten Dam in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis (CWZ). Beide heren dragen de kwaliteit van de nefrologische zorg hoog in het vaandel. Konings: ‘Ik heb het als lid van de PVC altijd toegejuicht dat er in de nefrologie zo’n goed systeem van kwaliteitsborging is. Als we dat willen behouden en verder uitbouwen, zullen we allemaal ons steentje moeten bijdragen.’
De PVC deed het tot nu toe met één voorzitter, waarom gaan jullie dit samen doen?
Konings: ‘Het voorzitterschap van de PVC is zeer arbeidsintensief en ik ben Wouter Fagel ook opgevolgd als voorzitter van de NFN-sectie Kwaliteitsborging. Dat betekent veel vergaderingen in het midden des lands en veel leeswerk. Daarom heb ik aangedrongen op een duo-voorzitterschap en ik ben blij dat ik dit samen met Marc kan doen. Bij vergaderingen van de PVC zal altijd één van ons aanwezig zijn en de extra taken zullen we zo goed mogelijk verdelen. Harald Brulez zit als waarnemer vanuit de NFN bij de bestuursvergaderingen van Nefrovisie. Hij houdt ons op de hoogte en als het nodig is, kunnen we aanschuiven.’
Ten Dam: ’Deze constructie was voor mij mede een reden om meteen ja te zeggen tegen het verzoek om vicevoorzitter te worden. Stijn en ik kennen elkaar goed, dus dat is prettig samenwerken. We krijgen bovendien uitstekende ondersteuning vanuit Nefrovisie, dat scheelt veel.’
Wat heeft de visitatie annex certificering uw eigen centrum gebracht tot nu toe?
Konings: ‘Ons ziekenhuis is volgens mij als eerste HKZ-gecertificeerd in 2002. Ik denk dat wij, door steeds opnieuw de kwaliteitscyclus te doorlopen, steeds betere nefrologische zorg zijn gaan leveren. Hoewel het moeilijk wetenschappelijk te onderbouwen is, durf ik de stelling wel aan dat het kwaliteitssysteem leidt tot lagere sterftecijfers en minder complicaties. Ook op de afdeling zien mensen steeds meer de meerwaarde ervan.’
Ten Dam heeft het interne draagvlak ook in het CWZ zien groeien: ‘Het kwaliteitsdenken is als het ware neergedaald op de afdeling. Dankzij ADAS, het nieuwe online systeem voor de visitatie, is de administratiedruk bovendien minder geworden, dat helpt ook mee.’
De herziening van de visitatiestellingen heeft lang op zich laten wachten. Is dat inmiddels afgerond?
Konings: ‘Ja, de aanbevelingen van de commissie-Van Es over de volumenorm zijn inmiddels verwerkt in de stellingen. Marc heeft die kar vanuit de PVC getrokken. De commissie-Van Es heeft nog meer interessante aanbevelingen gedaan. In het najaar willen we via een invitational conference input uit het veld verzamelen voor de uitwerking daarvan.’
Wouter Fagel zei in zijn afscheidsinterview dat hij er alle vertrouwen heeft dat jullie de PVC ‘met vernieuwend elan’ zullen gaan leiden. Welke vernieuwing mogen we verwachten?
Konings: ‘Draagvlak voor het kwaliteitssysteem binnen de beroepsgroepen is een belangrijk aandachtspunt. We moeten continu laten zien wat het de professionals en de patiënten oplevert. Dat willen we doen door middel van presentaties, onder andere op de Nefrologiedagen. Ook gaan we ons best doen voor meer uniformiteit en standaardisering en minder bureaucratie binnen de visitatie. Dat betekent ook dat we de visitatiestellingen nog eens goed tegen het licht moeten houden: zijn ze compleet, zijn ze nog van deze tijd en hoe kunnen we indicatoren er een plek in geven?
Ten Dam: ‘De aspecten waar je op visiteert moeten uiteindelijk de kwaliteit van zorg ten goede komen, gezien vanuit het perspectief van de patiënt. Zo kan je bijvoorbeeld bepaalde kwaliteitsindicatoren voor iemand van tachtig anders hanteren dan voor een jong iemand.’
Als aandachtspunt voor de toekomst noemt Konings ook de rol van de patiënten in het kwaliteitssysteem. ‘De patiëntenvereniging heeft aangegeven meer betrokken te willen zijn bij de visitaties. Dat is een legitieme behoefte, het draait per slot van rekening allemaal om de patiënt. We gaan samen bekijken in welke vorm we dat kunnen realiseren.’
Steeds vaker horen we geluiden dat de uitkomsten van de visitaties transparant zouden moeten zijn. Hoe kijken jullie daar tegenaan?
Konings: ‘Ik ben op zich een voorstander van transparantie, maar je moet er wel goed over nadenken hoe je dat doet. In een uitzending van Nieuwsuur over wisselende aantallen niertransplantaties zagen we recent wat er gebeurt als informatie uit de context wordt gehaald. Dat kan leiden tot stigmatisering van ziekenhuizen en vaak onterecht. Dus transparantie: ja, maar wel zorgvuldig!’
Ten Dam vult aan: ‘Het is belangrijk om je te realiseren dat het interpreteren van zo’n visitatierapport wel wat voorkennis vraagt. We gaan ons best doen om dit goed uit te werken.’
Interview: Afke Hielkema
Lees het volgende artikel uit deze Themanieuwsbrief: Ontwikkelingen visitatie (door Hennie van IJzerloo)